Ахтем Сейтаблаев: «Къырымтатар халкъынынынъ сюргюнлиги акъкъында фильм устюнде иш кузьде башланаджакъ».

Сентябрь айынынъ сонъунда къырымтатарларнынъ тарихында энъ фаджиалы саифелеринден бири — 1944 сенесининъ сюргюнлиги акъкъында «Хайтарма» адлы бедиий фильм устюнде иш башланаджакъ. Бу акъта «Зеркало недели. Украина» газетасына берильген интервьюда актер ве режиссёр Ахтем Сейтаблаев бильдирди.

 

"Бу фильм меним халкъым, къырымтатарларнынъ, фаджиалы саифе акъкъында оладжакъ. Вакъиаларнынъ кетишаты исе Совет бирлигининъ эки дефа къараманы, учуджы Амет-Хан Султаннынъ омюрине эсасланаджакъ. Амет-Хан Султан Секизинджи ава ордунынъ эркянында Къырымнынъ азат этювинде иштирак этти. Бунынънен берабер, тамам бу ордунынъ теркибинде о, 1944 сенеси майыс 9 куню Акъярны да азат эте эди. Полк команданы, Амет-Хан Султан догъма алупкалы олгъаныны билип, оны къыскъа татильге йиберди. 1944 сенеси майыснынъ 18-де исе, саба саат 4-те, Сталиннинъ эмири иле къырымтатарларны хаинликте ве фашистлер иле ишбирлик туткъанында къабаатлап, сюргюн эттилер», - икяе этти Сейтаблаев.

"Къырымтатарларны бир кунь ичинде тувар вагонларгъа юклеп, Къырымдан сюргюн эттилер. Ёлда оларнынъ тахминен 40% эляк олды. Лякин тамам шу Совет бирлигининъ статистикасына эсасланып бакъсакъ, къырымтатар эркеклери 18 яшындан Къызыл ордуда хызмет этип, Ватан огърунда курештилер. Бу вакъытта исе оларнынъ аналары, къыз-къардашлары, къызлары, бабалары, къартана ве къартбабаларыны айванлар вагонларгъа юклеп, Орта Асия ве Уралгъа сюргюн эттилер. Фильм бу вакъиаларны акс этеджек», - деп, къошты Ахтем Сейтаблаев.

Режиссёрнынъ сёзлерине коре, фильмнинъ чыкъарылувына фааль азырлыкъ июль айынынъ сонъунда башланаджакъ, сентябрьнинъ сонъунда исе фильмни чыкъарып башлайджакълар.

"Фильмнинъ серлевасы - «Хайтарма». Рус тилине терджиме этсек - «Возвращение». Бунынънен берабер бойле адыны эсас къырымтатар оюны ташый. Бу оюнны эркек ве къадын иджра этелер, мында эм музыкаль, эм де хореографик къысымлары текрарлана. Меним ичюн бу ад — бир де-бир вакъианынъ къыскъа икяесидир. Санки, ярамай шейлерден гъайры даа яхшы шейлер де къайта биле», - деди о.

Левха иш адамларнынъ къол тутувы иле чыкъарыладжакъ, девлетте бу гъаеге дестек косьтермеге истемедилер.

"Aллагъа шукюр, яхшы да бу фильмни чыкъармагъа истеген ве ярдым косьтермеге азыр олгъан къырымтатары тапылды», - къайд этти Сейтаблаев.

Фильмнинъ чыкъарылмасына тахминен 2,5 млн доллар сарф этиледжек. Пара хусусан кечкен адисе-вакъиаларнынъ янъыдан тертип этювине: урба, силя, техник донатмалар, тренлер, машиналар, учукъларгъа айырыладжакъ.

Фильмни Алупка, Багъчасарай районы, Сувдакъта чыкъараджакълар.

«Дюньянынъ чешит кошелеринде яшагъан бир чокъ къырымтатарларда бу фильмни сейир этмеге имкян оладжагъына арз этем», - деди режиссёр.